Śp. dr n. med. Izabela Bronikowska 23 grudnia 2020 roku w 49 r.ż. odeszła na wieczny dyżur, po heroicznej walce o Jej życie z powodu choroby COVID, by świętować Boże Narodzenie w wieczności.

Absolwentka Śląskiej Akademii Medycznej z rocznika 1996 r., specjalista otolaryngologii i specjalista medycyny paliatywnej.

Jej śmierć wywołała głęboki żal i smutek w środowisku opieki paliatywnej województwa śląskiego, szczególnie regionu Zagłębia Dąbrowskiego. Ofiarnie i rzetelnie służyła swoją wiedzą, dyspozycyjnością i empatią chorym z Oddziału Opieki Paliatywnej w Szpitalu w Będzinie i z Hospicjum Onkologicznego Fundacji Pro Salute w Będzinie.

Śp. dr Izabela Bronikowska była bardzo aktywna zawodowo, naukowo, skrupulatnie poszukująca aktualną wiedzę z dziedziny medycyny paliatywnej, dzieląca się tą wiedzą i przyczyniając się do rozwoju opieki paliatywnej w województwie śląskim.

Jest to wielka i nie do pogodzenia strata dla Rodziny, chorych i środowiska medycznego opieki paliatywnej i ruchu hospicyjnego.

Żegnamy i pamiętamy pogodną i koleżeńską doktor Izę.

 „Nie umierają nigdy ci, o których pamiętamy – bo pamięć to nieśmiertelność”

Członek Honorowy

Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej

B. Konsultant Wojewódzki w dziedzinie medycyny paliatywnej

województwa śląskiego

Jadwiga Pyszkowska

Najważniejsze cele Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej, zgodnie z jego statutem, to inicjowanie i popieranie badań naukowych dotyczących metod medycyny paliatywnej oraz propagowanie standardów medycyny paliatywnej. Aby temu sprostać Zarząd powołał grupy robocze, których zadaniem jest podjęcie działań, zmierzających do rozwiązania kluczowych dla opieki paliatywnej problemów. Jednym z nich jest konieczność stosowania leków we wskazaniach nieujętych w dokumentach rejestracyjnych, a co za tym idzie – ryzyko odpowiedzialności prawnej. Przykładem jest morfina będąca lekiem z wyboru w leczeniu duszności, a zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego jest przeciwwskazana, gdy występuje upośledzenie oddychania lub choroba obturacyjna górnych dróg oddechowych.

Projekt, pod akronimem OLDU-PC.pl, po kilkunastu miesiącach prac badawczych, zaowocował dwoma kluczowymi publikacjami, istotnymi dla każdego lekarza medycyny paliatywnej. Pierwsza – autorstwa prof. Rafała Kubiaka, omawia prawne aspekty pozarejestracyjnego zastosowania leków w opiece paliatywnej w Polsce. Zachęcamy do zapoznania się z jego treścią, gdyż stanowi ona porady, jak bezpiecznie, z punktu prawnego, należy stosować leki we wskazaniach pozarejestracyjnych.

Druga publikacja to artykuł oryginalny zbierający wskazania pozarejestracyjne najczęściej stosowanych leków w opiece paliatywnej, z oceną wiarygodności dowodów w literaturze oraz siły zaleceń. Dodatkowo wskazania te zostały poddane ocenie szerokiemu zespołowi wybitnych ekspertów, aby ustalić stopień niezbędności danej interwencji oraz istnienie sposobów alternatywnych. Z ponad trzystu zgłoszonych zastosowań, większość została odrzucona, jako niezasadna lub słabo udokumentowana. Ostatecznie zespół autorski pozostawił i poddał ocenie 86 zastosowań. Dokument ma charakter zaleceń klinicznych w sytuacji braku alternatywnych sposobów leczenia, w szczególności w aspekcie prawnym.

To jest pierwszy taki dokument w Polsce, ale podobne opracowania istnieją na świecie od dłuższego czasu. Na etapie publikacji i w opracowaniu jest są kolejne artykuły, dokładniej badające możliwości pozarejestracyjnego zastosowania leków w konkretnych obszarach terapeutycznych, na przykład w odniesieniu do dróg podania leków.

Mamy nadzieję, że dokumenty te stanowić będą wsparcie merytoryczne i prawne dla Koleżanek i Kolegów w codziennej pracy. Obie publikacje są do pobrania w zakładce „Zalecenia i wytyczne”